1. Aora’ kabâ’ ( atolang
bessè ) : parèbhâsanna orèng sè talèbât kowat. ( Kaprana orèng ora’na lemmes
sarta ta’ koko ( ta’ kowat ) mara kabâ’ ; dhâddhi mon orèng ora’na mara kabâ’,
tanto djhâng kowadhân dâri rèng-orèng sè kappra ).
2.
Aoboe’ doewâ’ ;
èkotja’aghi dâ’ orèng sè ella lebbi dâri tengnga toboe, otabâ ella towa. (
Oboe’ doewâ’ artèna oboe’na bârna doewa’, potè bân tjelleng, ijâ arèja orèng sè
la molaè obân ; dhâddhi ella towa )
3.
Aop-raopè taè ;
èkotja’aghi dâ’ orèng sè birâng otabâ malo.
4.
Aotang rassa ; artèna
: andi’ otang dhoesa dâ’ orèng laèn.
5.
Ana’ satella’ ;
parbhâsanna ana’ nèng settong ( nongghâl )
6.
Ana’ mandhi sarana ;
èkotja’aghi dâ’ na’kana’ sè ta’ andi’ tarètan, ana’ nongghâli ; para’ padâ’â
artèna bân nomer 5.
7.
Kaprana orèng Madoerâ
mon alakè binè abit ta’ andi’ ana’, ladjoe njarè doekon, njarè otabâ mènta
sarana bân sasarat, bâdâ sè anadâr dâ’ makam karamat njo’on ana’ ; tarkadhâng
kabhenderrân pas katekkan saddjhâna, andi’ ana’ ongghoe ; djârèja sè ènjamaè
ana’ mandhi sarana.
8.
Ana’ potona rèng
ngènom mènnja’ bhâdjâ ; èbhâsa’aghi dâ’ orèng ron-toronna orèng djhoebâ’ân. (
Noro’ kapartjadjâ’ânna orèng Madoerâ, tja’na mon orèng ngènom mènnja’na bhâdjâ,
kadjhoebâ’ânna toron ka na’ potona ).
9.
Atjan sapèkol ;
parbhâsanna raroesoe sè alatlat ta’ katara, otabâ pangghâbâj djhoebâ’ sè
bâratta san-kassannaghi, ta’ katara dâ’ pangradjâ.
10. Atjatja doewâ’ ; artèna orèng sè ta’ kennèng èpartjadjâ
otja’na, marghâ segghoet lètjèk.
11. Atjetak doewâ’ ; èkotja’aghi orèng sè alora orèng kadoewâ,
dhâddhi pakèboe, ta’ tao sè kemma sè mastè ètoro’ parèntana.
12. Areja’ tjèngkol ; tja’-otja’anna orèng sè èta-pèntaè ta’
aberri’a.
13. Arabâs djhâlân ; salokana orèng alalamar.
14. Arebbhoe’ djoettjong ; artèna arebbhoe’ adâ’ ; èkotja’aghi
dâ’ orèng sè salang sellek otabâ salang rebboe’ terro ennengnga èadâ’.
15. Arkatta mara katkat ( katkat ngondhoe nanggher ) ;
èkotja’aghi ka orèng kènè’, orèng mèskèn otabâ orèng ta’ kowat, sè
djhoel-djhoel pangaterrona. ( Katkat rèja sabhângsa bân tjektjek, tao ngabâng ;
mon nèngghâ’ dâ’ ka’-boengka’an, ladjhoe dhoe-ondhoean, ra’-mara’a sè ngondhoe
kadjhoe sè etengghâ’i. Ella bharang tanto, djhâ’ katkat ta’ kèra kellar
maondhek bhoengka sè èondhoe djârèja ). Parbhâsan rèja padâ artèna bân
tja’-otja’an “ Katkat ngondhoe nanggher “
16. Arompi ; artèna kanta rompi, dâri adâ’ katon bettjè’, dâri
boedi djhoebâ’ ; èkotja’aghi dâ’ orèng sè katonna anghoejja kanta orèng soghi,
nangèng sanjatana endjâ’ ; otabâ pa-apa sè ta’ sabhenderrâ.
17. Akanta landoe’ ngennèng ka taè ; èkotja’aghi dâ’ orèng sè
pangotja’na djhoebâ’, maseddhi dâ’ orèng sè katèbhânan.
18. Alèsan ghoelâ aboegghik mèmbhâ ; salokana orèng sè mon
dâ’-adâ’na otja’na bettjè’ ( manès tjara ghoelâ ), nangèng mon la mongkor pas
djhoebâ’ ( paè’ tjara mèmbhâ )
19. Akanta olar biraso ; èkotja’aghi dâ’ kerrogghâ orèng
tèdoeng sè hèr-ahèrra tjè’ kadjhâna.
20. Akanta ghâlaghâs katonon ; èkotja’aghi dâ’ kakarebbhânna
orèng sè kasoesoe otabâ dâ’ napsona orèng sè lekkas lèpor.
21. Akanta apoj sekkem ; èkotja’aghi dâ’ bâlât, sè njokot
laonan otabâ dâ’ napsona orèng sè abit tâ’ dhoeli lèpor.
22. Akanta patè’ kaaddhângan tètè ; èkotja’aghi dâ’ orèng sè
kaèboean pèkkèr otabâ bhingong.
23. Akanta mendhem ghendjhi ; èkotja’aghi dâ’ orèng sè
tatèngkanna dhâk-mardhik, rak-marèk, mara sè ghilâ.
24. Akanta boe’-tamboe’ ( tep-kotep ) tjellot ( lempong ) ;
èkotja’aghi dâ’ soroan sè abit otabâ sè tadâ’ katerrosanna ( bâsanana ).
25. Akanta adjâm ngèrremmè ; èkotja’aghi dâ’ orèng sè
parappa’na anapso, rak-marèk, dhâk-mardhik, mak-ngamèk.
26. Akanta matjan aboedoe’ân ; èkotja’aghi dâ’ orèng gendhâk,
parappa’na aseddhiân.
27. Akanta potèna tellor ; salokana orèng sè abâsanna bettjè’
atèna ( alèm ), nangèng sanjatana djhoebâ’.
28. Akanta pètè’ ngatèla’è sèka’ ; èkotja’aghi dâ’ orèng sè
talèbât tako’.
29. Akanta sèka’ njaboet pètè’ ; èkotja’aghi dâ’ pertèngka sè
tjè’ gântjangnga.
30. Akanta malèng kasèjangan ; èkotja’aghi ka orèng sè abâsânna
ènga’ orèng tako’, marghâ abâ’na ngèra, djhâ’ bâdâ orèng tao dâ’ salana otabâ
dhoesana.
31. Akanta djoeko’ kaasadhân aèng ; èkotja’aghi dâ’ orèng sè
talèbât mèskèn kakorangan sandhâng pangan.
32. Akanta angghoe’ ta’ èpètjè’ ; èkotja’aghi dâ’ orèng sè ta’
kan-ngakan otabâ orèng sè abit anganga bhâi.
33. Akanta mè-èmè ; èkotja’aghi dâ’ orèng alakè-binè sè tjè’
rokonna otabâ tjè’ asèna, pèdjher atong-rontong.
34. Akanta kaddhâl laboe ; èkotja’aghi dâ’ orèng sè tjè’
mengnga’na, otabâ dâ’ orèng sè ngas-bhâlingasan ( nga’-djhinger ) marghâ
tatjengnga’.
35. Akanta egghoeng tèma ; èkotja’aghi dâ’ orèng sè djheppen,
larang otja’na.
36. Akanta po-sapo poret ; èkotja’aghi dâ’ orèng lamès, kabbhi
èpènta’a.
37. Akanta gerrângnga ras-karas ; èkotja’aghi dâ’ orèng sè
talèbât koros.
38. Akanta lèrèngan ;
èkotja’aghi dâ’ orèng sè talèbât koros.
39. Akanta patè’ bi’ kotjèng ; èkotja’aghi ka orèng atarètan,
alakè binè otabâ akantja sè ta’ atong, pèdjher atjaka.
40. Akanta ghâdhebboeng boesso’ ; èkotja’aghi dâ’ orèng sè la
tadâ’ pangambriân-na sakalè.
41. Akanta tjalo’ èanggâri ; èkotja’aghi dâ’ tatèngkan sè ta’
pantes, agâbâj ghella’na orèng.
42. Akanta djhângkang olo’ ; èkotja’aghi dâ’ orèng sè lembè’,
ta’ andi’ kakowadhân tor dhoer-gheddoeren.
43. Akondhâng bâbâdjângan ; artèna akantja bâbâdjângan (
djâng-bâdjângan ); èkotja’aghi dâ’ orèng sè adjhâlan bi’-dhibi’ân.
44. Akanta sa’ar gherrâna ; èkotja’aghi dâ’ orèng sè gerra
sarta kasar pangotja’na. ( sa’ar otja’ Madoerâ bârâ’, artèna lèntèna èddhoek,
tjè’ gerrâna. Sa’ar otja’ Madoerâ tèmor, artèna ampassa kopi sè marè èadhoenè ).
45. Akanta kabrâ èkakan patè’ ; èkotja’aghi dâ’ orèng raddhin
tor bhângsa aghoeng, noro’ patona rèng dumè’ tor djhoebâ’ robâna.
46. Akanta kabrâ èkakan kotjèng ; èkotja’aghi dâ’ orèng raddhin
alakè orèng ta’ tao adhât.
47. Ako’-tjoko’ taè ; èkotja’aghi dâ’ orèng sè kaotara djhoebâ’
kalakoanna, nangèng ghi’ dhâddhi ngaranè djhoebâ’ dâ’ orèng laèn.
48. Akardjâ ta’ nabbhoe ; èkotja’aghi dâ’ orèng binè’
njam-ngaronjam, ghighir sarombânna.
49. Akakanan dhâghing baras ; èkotja’aghi dâ’ orèng djhoebâ’ sè
ngadjhâk akantja orèng tjè’-bettjè’ ; di-boedina lalakon orèng sè akantja
djârèja noro’ mèlo okomanna dhoesana orèng sè djhoebâ’ gellâ’.
50. Akopa’ ta’ nombhoek ; èkotja’aghi dâ’ orèng sè noro’
ngarembhâk pa-apa nangèng ta’ lowang sombhângan.
51. Akodoeng kolè’na matjan ; salokana orèng sè ngalakonè
pangghâbâj, apadhâlian orèng sè negghoe’ pangobâsa otabâ orèng soghi.
52. Addhoe adâ’ ; otja’na orèng dâ’ mosona, ngadjhâk
rang-terrangan, djhâ’ kadik njèlèp.
53. Addhoe semmo ; parbhâsanna orèng sè ta’ ghellem
abâddhâkkaghi saddjhâna.
54. Addhoe terrang ; èkotja’aghi dâ’ orèng sè mon tja’-ngotja’,
rang-terrangan, sanaddjhân bâdâ èadâ’ânna sè èkotja’.
55. Addhoe pâdâ aèngnga ; otja’na orèng sè andi’ pangara,
sopadjâ ollèa ; mon apangara ana’na Kèjaè, ngarsadjâ Kèjaè soro malala.
56. Atasmak baloen ; salokana orèng matè.
57. Atasmak bhâtok ; èkotja’aghi ka orèng, sè ella tao djhâ’
bhâlâna dhibi’, nangèng ghi’ tèghâ aghâbâj kasossa’an, otabâ ka orèng sè
pantessa nangalè, nangèng ta’ nangalè.
58. Asalèn tembhâng ; èkotja’aghi ka orèng sè ta’ nepteppè apa
sè ella ekotja’aghi (èdjhândjhiaghi )
59. Asaor mano’ ; èkotja’aghi dâ’ orèng bannja’ sè padâ
njambhit abhâreng.
60. Aserra boengkokan ; èkotja’aghi dâ’ orèng sè lèbât è
kampongnga sattro nang-nanang, otabâ ka moso è paperrangan sè atellok.
61. Asèsèk tadâ’ pamaka’na ; salokana ka’-angka’ kopi otabâ
ettè malolo, tadâ’ tamboellâ.
62. Alos serratta ; èkotja’aghi da’ bhângsa satrèja ;
parabâ’ânna bân kakolè’anna bannèan ( alosan bân bhângsa doemè’ )
63. Apolong bi’ orèng ngobbhâr taè ; èkotja’aghi dâ’ orèng sè
apolong bân orèng djoebâ’ân, sakonè’ bannja’ mastè katolaran dhjoebâ’na.
64. Apolong bi’ orèng ngobbhâr dhoepa ; èkotja’aghi da’ orèng
sè apolong ban orèng bi’ orèng bettjè’an, sakonè’ bannja’ mastè katolaran
bettjè’na.
65. Apojja boe’na Boentjèt ; salokana orèng sè mèlo
bhang-ombhang (èghighiri ), marga kasala’an orèng laèn. ( Asalla bada
tja’-otja’an rèja, ghi’ bilanna è Songennep bada sèttong orèng binè’ mèskèn,
anjama boe’na Boentjèt, andi’ bengko ko’-rongko’ sèttong, pas katonon ; apojja
alatlat ka bengkona orèng laèn ; saloka rèja nèng kapra da’ orèng Songennep.
66. Atongket tebbhoe ; salokana orèng sè mèjara na’-kana’,
dhoemèn dhibâsa pas èkabin otabâ ekalakè dhibi’ ; èkotja’aghi kèja dâ’ orèng
lalakè’ alolongan djhâoe sè ngeppè’ binèna.
67. Adântè’ ghettana bâto ; èkotja’aghi dâ’ orèng adântè’ a-pa
sè abit, otabâ sè ta’ kèra kalakon.
68. Adântè’ massa’na malaka ; parbhâsanna orèng adântè’ a-pa sè
ghi’ abit, ( para’ padâ’â bân saloka nomer 66 ).
69. Andi djhâloe mandhi tadjhem, èangghoejjâghi ka orèng ;
èkotja’aghi dâ’ orèng sè aberri’ pangobâsa dâ’ orèng laèn ta’ kalabân bâdâ
parlona.
70. Andoeri pandân ; akanta doerina pandân, endâ’ ngaè’, ta’
endâ’ èkaè’ ; èkotja’aghi ka orèng sè endâ’ ta-mènta, nangèng ta’ èkenneng
ta-pèntaè.
71. Adjâm katè ta’ kala
èkalettek ; èkotja’aghi ka orèng maskè nè’-kènè’, mon atjatja otabâ apadhoe
otja’, ta’ endâ’ kala.
72. Adjâm mènta sasengngèt ; salokana orèng sè nengnget njarè
tjalaka’na dhibi’.
73. Adjâm atellor è berrâs ; èkotja’aghi dâ’ pardjadji sè soka’
narèma’an otabâ padjhât mènta’an ter-ater dâ’ bhâbâ parèntana.
74. Adjâm sapatarangan ta’ padâ boeloena ; èkotja’aghi dâ’
orèng maskè satarètan, ta’ kèra padâ, bâdâ sè bettjè’ bâdâ sè djhoebâ’ robâna
otabâ kalakoanna.
75. Adjhoewâl bibir ; èkotja’aghi dâ’ orèng sè toman tor-mator
lètjèk, la’-ngala’ atèna pangradjâ, sopadjâ èkaasèana.
76. Adjoewâl bhâghoes ; èkotja’aghi dâ’ orèng sè tèngèl,
dhoe-nodhoeâghi kabhâghoesânna abâ’na dhibi’.
77. Adjhâlâ sottra ; parbhâsanna orèng sè kal-ngakalè orèng
sarana akal sè samar.
78. Adjoewâl boedjâ ka rèng Girpapas ; èkotja’aghi dâ’ orèng sè
ngèderrâghi kapènterranna dâ’ orèng pènter.
79. Adjhoema’ èsabâ’ ; parbhâsanna orèng alakè-binè sè rokon,
tjotjok sabhârang-nga, malarat padâ èsandhâng, senneng padâ èrassaè.
80. Amor-kemmor tangghoeli ; èkotja’aghi dâ’ orèng sè aontja’an
dârâ.
81. Angghâlâta ; parbhâsanna orèng sè ta-mènta dâ’ tamojja,
marabhoet ghâlâta ; ngèkkè’an orèng sè todjoe’ è kenengnganna.
82. Aghoeghât kadjoe gherring ; èbhâsa’aghi ka orèng sè
aghoeghât orèng sè ella matè.
83. Aghândoeân taè kerrèng ; èkotja’aghi dâ’ orèng njarè
kasala’anna orèng, èsopprè tjalaka’na.
84. Anghârâghâdjhi ;
artèna mara ghârghâdjhi, parbhâsanna orèng sè ollè kaontongan dâri doewa’
djhâlân. Opamana orèng èro-soro, sèla ollè opa dâri orèng sè èsoro, ollè persen
dâri orèng sè èèntarè.
85. Angghoelâi maddhoe ; prabhâsan orèng ngalakonè pangghâbâjân
sè ta’ paghoena.
86. Aghâdjâ’ è pèngghirra somor ; èkotja’aghi dâ’ orèng
ngalakonè pangghâbâjân sè njalaka’è ka bâdhânna.
87. Aghâbâj djhângka’ ta’ èpatodjoe’a ka orèng ; otja’na orèng
sè ta’ maèndjhâma di’-andi’na ka orèng laèn ; otabâ parbhâsanna orèng sè
tèn-maratènè parabân, parlo èkabina dibi’.
88. Abhâdjhâk karma ; èkotja’aghi dâ’ orèng djhâm-ngènndjhâm
pas terros èkala’, ta’ èpabâli polè.
89. Abâ’ sampajan ; èkotja’aghi dâ’ orèng sè ta’ mèlè angghoej
apa bhâi, patot.
90. Aba’ kèsa, tjètak
gherrâng ; èkotja’aghi dâ’ orèng bhângsa asor ( doemè’ ) sarta mèskèn.
91. Amboedjâi saghârâ ; parbhâsanna orèng sè morok dâ’ orèng sè
ella pènter, ( padâ bi’ no. 84 ).
92. Anghâghâng baroe ; èkotja’aghi dâ’ orèng sè sarbhâ rèntèk
bhâdhânna.
Tolesan ka’dinto nyalen dari: Saloka Tor Parèbhâsan
Madoerâ